Miesiąc: lipiec 2019

Nadwaga jest narastającym problemem w populacji dzieci i młodzieży. Szacuje się, iż w naszym kraju cierpi na nią 8,7% pacjentów w wieku 6-17 lat (dane opracowane przez Instytut Zdrowia Matki i Dziecka w Warszawie w latach 1994-1995). Danę te mogą być jednak niedoszacowane i rzeczywista liczba dzieci walczących z nadmiarem kilogramów jest współcześnie o wiele większa (międzynarodowe badanie HBSC z 2018 roku mówi nawet o nadwadze/otyłości u 29,7% chłopców oraz 14,3% dziewczynek). Zatem, jakie są kryteria pozwalające na rozpoznanie nadwagi u dzieci, jakie czynniki są odpowiedzialne za jej rozwój i jak skutecznie pomóc dziecku z nią walczyć?

Kryteria rozpoznania nadwagi u dzieci

Tradycyjnie do rozpoznawania nadwagi oraz otyłości wykorzystuje się wskaźnik BMI (wylicza się go ze wzoru – masa ciała w kilogramach\wzrost w centymetrach do potęgi drugiej). W populacji pediatrycznej wymagane jest jednak jego skorelowanie z wiekiem, wzrostem oraz płcią dziecka za pomocą tak zwanych siatek centylowych. Tak więc, na ich podstawie nadwaga jest rozpoznawana w sytuacji, gdy wskaźnik BMI dziecka mieści się pomiędzy 85, a 95 percentylem.

Jakie czynniki predysponują do rozwoju u dziecka nadwagi?

Dokładne przyczyny rozwoju nadwagi oraz otyłości nie są w pełni poznane. Niemniej jednak wyróżnić można kilka czynników, które do tego stanu istotnie predysponują:

• Czynniki genetyczne – niekorzystne uwarunkowanie genetyczne sprzyjają wystąpieniu u dziecka nadwagi, ale nigdy w pełni za nią nie odpowiadają. Należy bowiem pamiętać, iż zaburzenia masy ciała są zawsze sumą czynników dziedzicznych oraz środowiskowych.
• Mała aktywność fizyczna – współczesny świat sprzyja siedzącemu trybowi życia oraz znacznemu ograniczeniu aktywności fizycznej już od najmłodszych lat. Dzieci coraz częściej wybierają autobus niż rower, czy też konsolę, niż grę w piłkę nożną na osiedlowym boisku. Utrwalanie takich zachowań u dużego procenta z nim skutkuje nadwagą, otyłością oraz innymi problemami ze zdrowiem (między innymi bólami kręgosłupa, czy też pogorszeniem się jakości widzenia).
• Łatwy dostęp do wysokoprzetworzonej żywności – dostęp do słodkich przekąsek, słodzonych napojów, czy też dań typu fast food jest współcześnie dla dzieci nieograniczony (żywność ta jest bardzo bogata w cukry proste, tłuszcze nasycone oraz dużą ilość kalorii, co bezpośrednio przekłada się na rozwój zaburzeń masy ciała).
• Nieregularność posiłków – dietetycy zalecają spożywania około 5 małych, pełnowartościowych posiłków dziennie. W większości przypadków dzieci zaleceń tych nie przestrzegają, a co więcej część posiłków zastępują niezdrowymi przekąskami.
• Stres – nie od dziś wiadomo, że konflikty w szkole i w domu, stres związany ze szkołą, czy też brak akceptacji wśród rówieśników sprzyjają tak zwanemu emocjonalnemu jedzeniu, a to z kolei przekłada się na spożywanie zbyt dużych ilości kalorii i rozwój nadwagi, a następnie otyłości.

Jakie są następstwa zdrowotne nadwagi u dziecka?

Chociaż nadwaga nie jest tak niebezpieczna, jak otyłość to również może doprowadzić do niekorzystnych następstw zdrowotnych. Spośród nich na szczególną uwagę zasługują:

• Otyłość – nieleczona nadwaga u dużego odsetka pacjentów doprowadzi do otyłości w przyszłości (nieprawidłowe wzorce żywieniowe i postępujący brak aktywności fizycznej ulegają utrwaleniu).
• Zaburzenie gospodarki węglowodanowej – nawet niewielkie zaburzenia w zakresie masy ciała obciążają trzustkę, zwiększają insulinooporność i mogą doprowadzić do rozwoju cukrzycy typu 2 w przyszłości.
• Zaburzenie gospodarki lipidowej – zwiększone spożycie tłuszczów zawartych w przekąskach i daniach typu fast food, oprócz zwiększenia liczba kilogramów, LDL oraz obniżenia stężenia cholesterolu HDL. To z kolei przekłada się bezpośrednio na zwiększenie całkowitego ryzyka sercowo-naczyniowego w przyszłości.
• Zaburzenie emocjonalne – nadmiar kilogramów jest u części dzieci odpowiedzialny za ich stygmatyzację, obniżenie pewności siebie, wycofanie się z kontaktów rówieśniczych oraz podwyższenie poziomu odczuwanego stresu. To w połączeniu z błędnymi wzorcami radzenia sobie z negatywnymi emocjami może doprowadzić do “zajadanie problemów” i dalszego zwiększania ilości zbędnych kilogramów.

Sposoby radzenia sobie z nadwagą u dzieci – modyfikacja stylu życia

W profilaktyce oraz radzeniu sobie z nadwagą u dzieci podstawą rolę odgrywa modyfikacja ich stylu życia – zmiana błędnych nawyków żywieniowych oraz wprowadzenie codziennej aktywności fizycznej. W większości przypadków pozwala to na redukcję zbędnych kilogramów i zmniejsza ryzyko rozwoju nadwagi oraz otyłości w dorosłym życiu.

Regularna aktywność fizyczna – klucz do zachowania prawidłowej masy ciała i dobrego samopoczucia

Ćwiczenia fizyczne są uniwersalnym narzędziem, które pozwala w sposób naturalny wpływać na metabolizm, czynność układy mięśniowego, nerwowego, hormonalnego, krążenia, a nawet stan psychiki. Tak holistyczny wpływ aktywności fizycznej sprawia, że jest ona jednym z najskuteczniejszych narzędzi w walce z nadmiarem kilogramów.

Naszą rekomendacją w tym zakresie jest wykorzystanie drabinek gimnastycznych. Ich największą zaletą jest wielofunkcyjność oraz bardzo mały metraż potrzebny do ich montażu – pozwala to na stworzenie domowego centrum sportowego, z którego może korzystać cała rodzina. Nasz flagowy model to Drabinka Gimnastyczna Winner Black.

Drabinki gimnastyczne BenchK pozwalają na wykonywanie szeregu ćwiczeń sportowych:

• Ćwiczeń wzmacniających mięśni głębokie – wpływają one na stabilizację sylwetki i zapobiegają wadom postawy, które znamiennie częściej występują u dzieci z nadwagą.
• Ćwiczeń poprawiających muskulaturę ciała – umięśnione ciało może wpływać na znaczne podniesienie własnej samooceny, jak i jest dla wielu osób świetną motywacją do dalszych ćwiczeń.
• Ćwiczeń rozciągających – wszelkie formy rozciągania są doskonałym sposobem na poprawę mobilności ciała i walkę z wadami postawy, które jak wcześniej wspominaliśmy, częściej występują u dzieci z nadprogramowymi kilogramami.
• Zabaw ruchowych – sport może być również zabawą pozwalającą na zaangażowanie w nią całej rodziny.

Podsumowując, nadwagą oraz otyłość są jednymi z głównych problemów zdrowotnych i społecznych XXI-wieku, a walka z nimi powinna rozpocząć się już u najmłodszych dzieci poprzez propagowanie prawidłowych wzorców żywieniowych oraz regularną, rodzinną aktywność fizyczną.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) to zaburzenie neurorozwojowe objawiające się deficytami uwagi, hiperaktywnością oraz nadmierną impulsywnością. Według różnych statystyk dotyka około 1 do 2% dzieci (według kryteriów amerykańskich ADHD stwierdza się u 6 do 7% małych pacjentów), ale dane te mogą być przeszacowane. Wynika to faktu, iż w części przypadków zespół nadpobudliwości psychoruchowej mylony jest wysoką aktywnością dziecka (potocznie określaną również jako nadpobudliwość, czy też niegrzeczność) mieszczącą się jednak w normie dla danego wieku i wzorca kulturowego. Zatem, jakie są przyczyny ADHD, jakie są kryteria jego rozpoznania i jak się go leczy?

Przyczyny zespołu nadpobudliwości psychoruchowej

Dokładne przyczyny występowania ADHD są dla współczesnej medycyny zagadką. Niemniej jednak przypuszcza się, że do rozwoju tego zaburzenia przyczyniają się:

• Czynniki genetyczne — niektóre badania naukowe donoszą, iż nawet 75% przypadków zespołu nadpobudliwości psychoruchowej może być uwarunkowane czynnikami genetycznymi dziedziczonymi po rodzicach. Duży wpływ genów na rozwój tej jednostki chorobowej może potwierdzać fakt, iż ADHD znamiennie częściej występuje u potomstwa chorych rodziców oraz u rodzeństwa chorych dzieci (3 lub nawet 4-krotnie większe prawdopodobieństwo rozwoju zespołu).
• Czynniki biologiczne — zauważono, iż zespół nadpobudliwości występuje częściej u dzieci, które doznały niedotlenienia okołoporodowego, uszkodzenia ośrodkowego układu nerwowego (w wyniku urazu, czy też innej choroby) lub cierpią na inne zaburzenia o charakterze wrodzonym.

Czynniki społeczne (przemoc w rodzinie, wychowywanie bez systemu zasad, czy też brak jednego z rodziców), choć kształtują osobowość i charakter dziecka nie biorą udziału w rozwoju ADHD. Należy jednak pamiętać, iż ich pojawienie się może być przyczynkiem do rozwoju innych zaburzeń, mylnie rozpoznawanych jako zespół nadpobudliwości psychoruchowej.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej — kiedy podejrzewać go u swojego dziecka?

Wokół tematu ADHD narosło mnóstwo mitów i kontrowersji, które sprawiają, iż część lekarzy, rodziców oraz nauczycieli może tę jednostkę chorobową próbować rozpoznawać zbyt często. Zatem, jakie są uznane przez świat medyczny objawy pozwalające na rozpoznanie zespołu nadpobudliwości psychoruchowej?

1. Objawy nadpobudliwości (objawy ze sfery ruchowej):

• Podczas zabawy dziecko zachowuje się nieadekwatnie głośno, minimalizuje do zera okresy ciszy oraz odpoczynku.
• Jest nadmiernie ruchliwe oraz pobudzone nawet w sytuacjach, gdy jest to niewskazane i społecznie nieakceptowane.
• Dziecko nie umie wytrzymać w jednym miejscu kilku minut.
• Dziecko jest stale pobudzone — porusza nogami, rękami, czy też próbuje się wyrywać opiekunowi.

2. Objawy zaburzeń koncentracji uwagi (objawy ze sfery poznawczej):

• Podczas nauki, czy też odrabiania lekcji dziecko nie umie się skupić i często popełnia błędy z niedopatrzenia.
• Dziecko umie skupić uwagę tylko na zadaniach, które go interesują (na przykład grze na konsoli).
• Dziecko wymaga kilkukrotnego powtarzania kierowanych do niego komunikatów.
• Dziecko nie umie wykonywać zadań posiadających instrukcję krok po kroku (pomija pewne kroki, czy też myli się w kolejności ich wykonywania).
• Dziecko bardzo łatwo przenosi swoją uwagę i wybiera bodziec, który jest w danej chwili najbardziej intensywny.
• Dziecko często gubi swoje rzeczy i nie pamięta o wykonywaniu codziennych czynności.

3. Objawy nadmiernej impulsywności, porywczości (objawy ze sfery emocjonalnej):

• Dziecko mówi co myśli i nie zważa na ogólnie przyjęte normy społeczne oraz kulturowe.
• Dziecko ma tendencję do przerywania rozmów innych osób oraz wtrącania swojego zdania.
• U dziecka mogą występować często niekontrolowane napady złości oraz agresji.
• Dziecko reaguje silnie emocjonalnie na często neutralne bodźce.
• Brak umiejętności samokontroli swoich czynów oraz emocji.

Oczywiście to tylko przykłady objawów, które pozwalają na wysunięcie podejrzenia ADHD u dziecka. W każdym przypadku ostateczne rozpoznanie musi zostać postawione przez doświadczonego psychiatrę dziecięcego.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej — podstawowe sposoby leczenia

Leczenie ADHD jest bardzo złożone i wymaga ścisłej współpracy lekarza psychiatry, psychologa, rodziców, nauczycieli oraz samego pacjenta. W ramach terapii wykorzystuje się postępowanie farmakologiczne oraz niemniej ważne postępowanie niefarmakologiczne, któremu chcemy poświęcić nieco więcej uwagi.

Zespół nadpobudliwości psychoruchowej — postępowanie niefarmakologiczne

W ramach terapii niefarmakologicznej zespołów nadpobudliwości psychoruchowej szczególny nacisk kładzie się na edukację chorych i ich rodzin, próbę strukturyzacji ich zachowań (stworzenie swego rodzaju schematu zachowań, którego dziecko może się trzymać) oraz terapię behawioralną (mającą za zadanie zniwelowanie zachować społecznie nieakceptowanych). Całość leczenia ma prowadzić do trwałej poprawy funkcjonowania dziecka w społeczeństwie i umożliwienia mu w miarę normalnego rozwoju.

Coraz więcej badań naukowych zwraca uwagę na możliwości zastosowania w ramach leczenia ADHD różnego rodzaju form terapii ruchowej. Naszą rekomendacją w tym zakresie jest wykorzystanie drabinek gimnastycznych:

• Champion dla całej rodziny
• Fushion Plus

Drabinki gimnastyczne pozwalają na stworzenie domowego centrum sportowo-rehabilitacyjnego dostępnego dla dziecka przez całą dobę. Z ich wykorzystaniem możliwe jest wykonywanie szeregu ćwiczeń o charakterze rozciągającym, aerobowym i wzmacniającym siłę mięśni (ich regularne wykonywania wpływa na rozładowanie emocji kumulowanych przez dziecko oraz strukturyzację jego zachowań) oraz zabaw ruchowych, do których zaangażować można całą rodzinę pacjenta (socjalizacja chorego dziecka oraz wzmacnianie jego więzi z rodzicami, jak i rodzeństwem). Tak duży zakres możliwych do wybrania form aktywności jest szczególnie ważny dla dzieci cierpiących na ADHD, gdyż charakteryzują się one dużą potrzebą fizycznego pozbycia się nadmiaru drzemiącej w nich energii.   

Podsumowując, nadpobudliwość wśród dzieci jest problem dosyć powszechnym, ale w części przypadków możliwym do opanowania przez rodziców oraz lekarzy postępowaniem niefarmakologicznym — regularnymi treningami oraz spotkaniami z psychologiem.

Ból kręgosłupa, a mówiąc szerzej ból pleców, jest zjawiskiem bardzo powszechnym zarówno w populacji dzieci, młodzieży, jak i osób dorosłych. Szacuje się wręcz, iż różnego rodzaju zespoły bólowe lokalizujące się w obrębie pleców dotykają chociaż raz w życiu blisko 70 do 90% osób, które nie ukończyły jeszcze 20 roku życia (w populacji osób po 20 roku życia odsetek ten jest jeszcze wyższy i sięga blisko 100%). Zatem, jakie są najczęstsze przyczyny bólów kręgosłupa u dzieci i młodzieży oraz jak im skutecznie zapobiegać?

Ból kręgosłupa u dzieci i młodzieży — przyczyny

Ból kręgosłupa u dzieci i młodzieży może mieć szereg różnych przyczyn (najczęściej mamy do czynienia z sumowaniem się kilku niekorzystnych czynników). Spośród nich na szczególną uwagę rodziców oraz nauczycieli szkolnych zasługują:

• Wady postawy — mają zwykle charakter wad nabytych, a ich pojawienie się jest związane najczęściej z tak zwaną strefą środowiskową — brakiem aktywności fizycznej, nieodpowiednim noszeniem plecaka lub teczki na książki, czy też złym ustawieniem oświetlenia przy biurku. Szacuje się, iż występują one u około 30 do 35% dzieci (spośród nich najczęściej stwierdza się nadmierne pogłębienie kifozy piersiowej – plecy okrągłe, nadmierne pogłębienie lordozy lędźwiowej – plecy wklęsłe oraz skoliozę – boczne skrzywienie kręgosłupa). Należy jednak pamiętać, iż u większości z tych małych pacjentów nasilenie wad postawy jest niewielkie i wymaga od nich jedynie wykonywanie regularnych ćwiczeń korekcyjnych.
• Stres — jednym z objawów przewlekłego stresu mogą różnego rodzaju zespoły bólowe.
• Urazy — dzieci są bardzo ruchliwe, a co za tym idzie może u nich często dochodzić do różnego rodzaju urazów objawiających się bólem pleców. Najczęściej mają one charakter samoczynnie ustępujący i są związane z różnego rodzaju naciągnięciami struktur ścięgnisto-mięśniowych. Co warte zaznaczenia, jeśli pourazowe bóle kręgosłupa nie przemijają po kilku dniach lub są bardzo silnie wyrażone, to wskazana jest pilna wizyta u lekarza.
• Przeciążenie pleców — powstaje w momencie, gdy ciężar plecaka lub torby przekracza możliwości adaptacyjne oraz kompensacyjne organizmu dziecka (zaleca się, aby masa tornistra nie przekraczała 15% masy ciała malucha — im bliżej, tym dla dziecka zdrowiej).
• Guzy uciskające struktury kręgosłupa — występują stosunkowo rzadko i w około 80% przypadków mają charakter zmian łagodnych. Oprócz objawów bólowych mogą również dawać objawy neurologiczne — na przykład zaniki mięśni, osłabienie siły kończyn, czy też zniesienie czucia dotyku na określonym obszarze skóry.
• Układowe choroby tkanki łącznej — spośród nich u dzieci najczęściej występuje młodzieńcze idiopatyczne zapalenie stawów (MIZS) oraz zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa (ZZSK). Ich leczenie jest procesem bardzo złożonym i wymaga ścisłej współpracy młodego pacjenta, jego rodziców, lekarza reumatologa oraz fizjoterapeuty (regularne ćwiczenia odgrywają ogromną rolę w procesie leczenie tych jednostek chorobowych).
• Choroby jamy brzusznej — ból pleców może mieć charakter wtórny do innych chorób toczących się na przykład w obrębie jamy brzusznej — jednostronny lub o wiele rzadziej obustronny ból w okolicy lędźwiowej może być objawem ostrego odmiedniczkowego zapalenia nerek, czy też ataku kolki nerkowej.

Ból kręgosłupa u dzieci — czynniki predysponujące

Bóle kręgosłupa u części dzieci występują o wiele częściej. Przypuszcza się, iż może być to związane z występowaniem pewnych możliwych do wyeliminowania czynników predysponujących:

• Nadwaga oraz otyłość — choć nie udało się jednoznacznie udowodnić, iż zaburzenia masy ciała u dzieci wywołują bóle kręgosłupa, to zaleca się redukcję ilości nadprogramowych kilogramów u każdego malucha z BMI powyżej 25 kg/m2.
• Ograniczona ruchomość oraz elastyczność struktur ścięgnisto-mięśniowych pleców — zauważono, iż u dzieci lepiej rozciągniętych oraz charakteryzujących się większą mobilnością problem bólów kręgosłupa występuje znamiennie rzadziej.
• Mała aktywność fizyczna — uważa się, iż umiarkowana aktywność fizyczna jest czynnikiem chroniącym przed bólami kręgosłupa. Nie dotyczy to sytuacji, gdy osoba ćwiczy profesjonalnie lub ćwiczenia wykonywane są przez nią w sposób nieprawidłowy — w tych przypadkach bóle pleców mogą występować znacznie częściej niż w populacji ogólnej.
• Siedzący tryb życia — długie godziny spędzane przed telewizorem lub przy komputerze negatywnie odbijają się na zdrowiu dziecka i mogą prowadzić do pojawienia się, a następnie utrwalenia wad postawy, zespołów bólowych kręgosłupa, czy też zaburzeń widzenia.
• Duży ciężar tornistra noszonego przez dziecko — jak już wspominaliśmy, masa plecaka, czy też torby noszonej przez dziecko do szkoły nie powinna przekraczać 15% masy jego ciała. Co ciekawe, nie zaobserwowano innej częstości występowania bólów kręgosłupa u maluchów noszących plecaki oraz u tych noszących torby na ramię.
• Niekorzystne czynniki psychospołeczne — dzieci narażone na ciągły stres, czy też te pochodzące z rodzin o niższym statusie socjoekonomicznym znamiennie częściej cierpią na różnego rodzaju bóle pleców, czy też inne zespoły bólowe.

Regularna aktywność fizyczna — klucz do zdrowego kręgosłupa

Podkreśla się bardzo dużą rolę regularnie oraz poprawnie wykonywanych ćwiczeń w zapobieganiu i leczeniu zespołów bólowych kręgosłupa u dzieci i dorosłych. Naszą rekomendacją w tym zakresie jest wykorzystanie drabinek gimnastycznych:

• Winner Black
• Fusion Set z osprzętem

Pozwalają one bowiem na wykonywanie szeregu ćwiczeń o charakterze rozciągającym, zwiększającym mobilność, wzmacniającym mięśnie stabilizujące kręgosłupa oraz aerobowym (pomagającym w redukcji masy ciała). Czynni to z nich sprzęt uniwersalny, mogący pełnić funkcję domowego centrum sportowego dla całej rodziny.

W tym miejscu warto zaznaczyć również, iż drabinki gimnastyczne doskonale sprawdzają się podczas różnych zabaw ruchowych. Pozwala to na przedstawienie dziecku aktywności fizycznej jako świetnej zabawy oraz zaangażowanie w ćwiczenia całej rodziny. Zabawa taka niesie za sobą liczne walory zdrowotne, ale i psychospołeczne (dziecko może rozładować stres, a także wzmocnić więzi z rodzicami i rodzeństwem).

Podsumowując, problem bólów kręgosłupa wśród dzieci jest powszechny i wymaga skutecznych działań ze strony rodziców już na początku rozwoju malucha. Spośród nich najważniejsza wydaje się profilaktyka wad postawy oraz propagowanie zdrowej i zrównoważonej aktywności fizycznej, najlepiej wykonywanej wspólnie z rodziną.

Już ponad 45 lat temu (w 1974 roku) eksperci Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zakwalifikowali otyłość jako chorobę cywilizacyjną i zasugerowali, że przeciągu następnych lat może stać się ona jednym z głównych problemów medycznych naszej cywilizacji. Przewidywania te potwierdziły liczne dane statyczne, które mówią, iż liczba dzieci i młodzieży zmagających się z nadmierną ilością kilogramów wzrosła z około 11 milionów (w latach 70 poprzedniego wieku) do blisko 130 milionów (współcześnie) oraz że z roku na rok zwiększa się w zastraszającym tempie. Zatem, czy problem otyłości dotyczy również dzieci w naszym kraju, jakie są jej krótkoterminowe i odległe konsekwencje zdrowotne i społeczne oraz jak sobie z nią radzić? Tak. Przybliżamy ten problem.

Czym jest otyłość?

Otyłość definiuje się jako nadmierne, przekraczające zapotrzebowanie oraz niebezpieczne dla zdrowia nagromadzenie tkanki tłuszczowej w organizmie (powyżej 20% masy ciała u mężczyzn oraz 25% masy ciała u kobiet). W powszechnej opinii pojęcie to mylnie utożsamiane jest z nadwagą, która w rzeczywistości jest stanem łagodniejszym, niejako wyprzedzającym wystąpienie otyłości.

W populacji dzieci oraz młodzieży (przed ukończeniem 18 roku życia) do oceny stanu odżywienia wykorzystywane są specjalne tabele lub też siatki centylowe BMI (indeks masy ciała wyliczany ze wzoru – masa ciała w kilogramach/wzrost w centymetrach do potęgi drugiej) uwzględniające wiek dziecka oraz jego płeć. Zgodnie z aktualnie obowiązującą definicją Światowej Organizacji Zdrowia pozwala to rozpoznać nadwagę/otyłość w następujących sytuacjach:

• Nadwaga – jest to zaburzenie stanu odżywienia, dla którego BMI mieści się zakresie od 85 do 95 centyla dla wieku oraz płci dziecka.
• Otyłość – jest to zaburzenie stanu odżywienia, dla którego BMI przekracza 95 centyli dla wieku oraz płci.

Otyłość w populacji dzieci oraz młodzieży w naszym kraju – epidemiologia

Zarówno w naszym kraju, jak i na całym świecie prowadzi się liczne, zakrojone na szeroką skalę badania populacyjne. Ich zadaniem jest próba dokładnego oszacowania liczby dzieci oraz młodzieży cierpiących na otyłość. Spośród nich na szczególną uwagę zasługują następujące projekty:

• Badanie PITNUTS – badanie to były prowadzone do 2016 roku i wykazało, iż z problemem nadwagi/otyłości zmaga się około 10% dzieci w wieku 1-3 lata, a dodatkowe 18,4% maluchów jest zagrożone wystąpieniem tych zaburzeń stanu odżywienia w najbliższych latach.
• Badanie COSI– badanie to również prowadzone było do roku 2016 i wykazało, iż nadwaga/otyłość dotyczy co trzeciego 8-latka.
• Badanie przeprowadzone przez Instytut Żywności i Żywienia – badanie to dotyczyło dzieci w wieku szkolnym i wykazało, iż co piąty gimnazjalista zmaga się z problemem nadmiernej masy ciała.
• Międzynarodowe badanie HBSC – wstępne wyniki tego badania wskazują na zwiększoną częstość występowania nadwagi/otyłości wśród dzieci w naszym kraju (odpowiedni 29,7% chłopców oraz 14,3% wśród dziewcząt).

Wyniki poszczególnych badań populacyjnych mogą się nieco od siebie różnić. Nie zmienia to jednak faktu, iż problem nadmiernej ilości kilogramów wśród dzieci oraz młodzieży jest coraz częsty i nadal narasta.

Negatywne konsekwencje zdrowotne otyłości u dzieci i młodzieży

Otyłość jest chorobą, której negatywne skutki zdrowotne mogą manifestować się zarówno już od wczesnego dzieciństwa, jak i dopiero w życiu dorosłym. Wśród nich można wymienić między innymi:

• Nadciśnienie tętnicze – chociaż u dzieci występuje stosunkowo rzadko, plaga otyłości znacznie zwiększyła częstość jego występowania w tej grupie wiekowej.
• Zaburzenia gospodarki węglowodanowej – ich najcięższym przejawem jest cukrzyca typu 2.
• Zaburzenia gospodarki lipidowej – składają się na nie wysoki poziom cholesterolu LDL, niski cholesterolu HDL oraz wysoki poziom triglicerydów. W perspektywie czasu zwiększają one istotnie prawdopodobieństwo chorób sercowo-naczyniowych (na przykład zawału serca w młodym wieku).
• Zespół policystycznych jajników – może nie dawać żadnych objawów w wieku dziecięcym, ale wśród dorosłych kobiet jest najczęstszą przyczyną niepłodności.
• Zaburzenia kostno-stawowe – są one związane z nadmiernym obciążeniem na struktury kostne oraz stawowe. Mogą objawiać się bólem podczas poruszania się i przyczyniać do znacznego stopnia inwalidztwa w dorosłym życiu.
• Zaburzenia emocjonalne – niektóre badania łączą z otyłością zaburzenia takie jak depresja, różnego rodzaju fobie, czy też zachowania kompulsywne.
• Nowotwory w wieku dorosłym – współcześnie wiemy, iż otyłość u dzieci zwiększa prawdopodobieństwo wystąpienia u nich w przyszłości między innymi raka jelita grubego, czy też raka trzonu macicy.
• Bezdech senny – zaburzenia to może pojawiać się w przebiegu otyłości już u małych dzieci i znacznie pogarsza u nich jakoś snu (przekłada się to bezpośrednio na gorsze wyniki w szkole oraz inne problemy zdrowotne).

Walka z otyłością u dzieci i młodzieży – regularny wysiłek fizyczny

Regularna aktywność fizyczna jest jednym z podstawowych elementów profilaktyki oraz walki z otyłością wśród dzieci i dorosłych (jej rolę w zachowaniu zdrowia podkreślał już grecki filozof Hipokrates). Zaleca się, aby składała się na nią codzienna aktywność ruchowa w domu i poza nim (rekomendowane jest przechodzenie każdego dnia dystansu równego 10 tysięcy kroków), jak i ćwiczenia stricte nakierowane na zmniejszenie masy ciała (45-60 minut ćwiczeń w zakresie utrzymywania wartości 60% tętna maksymalnego). Co więcej, podkreśla się, iż w populacji pediatrycznej zwiększenie aktywność fizycznej jest skuteczniejsze, gdy zaangażuje się w nią cała rodzina małego pacjenta.

Naszą rekomendacją dla rodziców chcących zaktywizować swoje dzieci i pomóc im schudnąć są drabinki gimnastyczne:

• Champion dla całej rodziny
• Fushion Plus

Przystosowane są one do montażu w większości pomieszczeń, pozwalają na stworzenie wielofunkcyjnej strefy sportowej w zaciszu własnego domu oraz są doskonałym narzędziem do wykonywania ćwiczeń i zabaw gimnastycznych przez wszystkich członków rodziny. Tym samym produkty naszej firmy nie są jednym z wielu dostępnych na rynku przyrządów ćwiczeniowych, a sposobem na zamianę nudnych i nielubianych przez malucha ćwiczeń na codzienny rytuał zabawy z rodzicami i rodzeństwem. Nie bez znaczenia jest tu również możliwość wykorzystania ich do ćwiczeń innych niż odchudzające – ćwiczeń rozciągających czy też zwiększających koordynację ruchową i szybkość.

Otyłość jest chorobą XXI wieku, a jednym z najlepszych sposób walki z nią jest zwiększenie codziennej aktywności fizycznej, która najlepsze efekty przyniesie stając  się codzienną zabawą, a nie tylko smutnym obowiązkiem.